Elam

Elam Province
My Special Thanks to Mr. Jafar Sepehri

Dragon Blood
In Alamo
(Tar Spring)
Jafar Sepehri
University of Applied Science and Technology

Elam province is an auriferous and rich land in west of Iran, where a glorious civilization was established about 5000 years ago called Elamians. The Elamians named their territory Hetamiti, meaning the land of god. In some of the epigraphs left from Sumerian, this territory was called Alam, Alamo, or Alamto meaning the high lands where the sun rises.



Elam Wally Castel
Photo Gallery by Jafar Sepehri

One of the most interesting things that you could find near the city Dehloran is a natural liquid Tar spring. Iranian used to use this tar to water proof ships and also roofs from about 3000 years ago.


Dehloran Tar Spring Dehloran- Elam
Photo Gallery by Jafar Sepehri

This spring is located in a natural protected area named Abgarm. You could find interesting things around this area such as Mineral water springs, native trees, bat caves and also a special scarce type of bat.
The road to this Black Spring is near city Dehloran. If you go towards Abgarm natural protected area, a sign guides you to the spring via a small road. The last few hundred meters of the road is not suitable for vehicles and needs a few minutes walk to reach to the location of the spring. You could feel the smell of tar when you get closer.
The spring’s diameter is about 9 meters and hot water full of liquid tar particles flows out of it. There is a green fence around it to protect animals from going nearby and get trapped in the tar.
According to the myths told by the native people, this tar spring was the blood of a dragon that was killed by the Iranian invincible hero, Esphandyar.

Īlām, also Elam Kurdish, is one of the 30 provinces of Iran. It is in the south-west of the country, bordering Iraq. Its provincial center is the city of Ilam. Covering an area of 19,086 square kilometers, the cities of the province are Ilam, Mehran, Dehloran, Dareh Shahr, Shirvan and Chardavol, Aivan and Abdanan. It neighbors Khuzestan province in the south, Lurestan province in the east, Kermanshah province in the north and Iraq in the west with 425 kilometers of common border. The population of the province is approximately 540,000 people (2005 estimate).
From Wikipedia


Siahgel Fire Temple Eivan - Elam
Photo Gallery by Jafar Sepehri

Dehloran - Elam
Dehloran city is located in the south of Ilam (Elam) province 910 kilometers from Tehran enjoying an arid and semi-arid climate. It is situated on the southern slope of Dinarkooh. In past, it was known as "the village of Lurs". The remains of historical monuments and discovered vestiges indicate that the antiquity of the region dates back to the pre-historic and Sassanide periods. Dehloran has not developed due to water shortage. The city was severely damaged in the imposed Iraq war. But now it is reconstructed and is paid due attention. This area is known for its oil fields with a long history of exploitation.
itto


Shirin Farhad, Eivan - Elam
Photo Gallery by Jafar Sepehri


استان ایلام
(خون اژدها)
چشمه قیر روان
ایلام - دهلران
مهندس جعفر سپهری
مدرس دانشگاه جامع علمی کاربردی و دانشگاه آزاد اسلامی

زمین اژدهافش دهان باز بود
سیه قیر جوشان، پر از راز بود
سیه قیر آکنده شد آن چنان
تو گویی که بر وی سرآمد زمان

سرزمین زرخیز ایلام، در گوشه غربی ایران‌زمین دوست داشتنی آرمیده است. فروزان و درخشان از تمدن ديرپاي کهن که بیش از 5 هزار سال پیش پديد آمد. عیلامیان باستان سرزمین خود را هتامتی می‌نامیدند، سرزمین خدا. در كتيبه‌هاي سومري، این سرزمین را آلام، آلامو يا آلامتو خوانده‌اند، كوهستان برآمدن خورشيد و یا خورشیدکوه، و چه همانندی زیبایی با نام اسپهبد خورشید در فیروزکوه. در دوران ساسانیان این سرزمین گوشه‌ای از استان پهناور پهله بود.
یکی از دیدنی‌های منحصربه فرد این استان که ایرانیان هوشمند از دست کم سه هزارسال پیش از آن استفاده صنعتی، به ویژه در صنعت دریانوردی و ساختمانی، نموده‌اند چشمه قیر روان است. اندیشمندان ایرانی به جهت نفوذناپذیری کف کشتی‌ها و سقف خانه‌ها در برابر آب آنها را قیراندود می‌کردند. به گفته تمامی نگارندگان تاریخ علم، دانشوران ایرانیان نخستین مردمانی بودند که از قیر استفاده کردند.
همچنین ایرانیان از چشمه‌های نفت روان در پیرامون آتشکده پارسوماش (مسجد سلیمان) در صنایع نظامی و روشن نمودن خشاب‌ها استفاده می‌کردند. پروكوپيوس، Procopius، تاريخ نگار رومي در سده ششم ميلادي، از روغن مادها نام مي‌برد و مي‌گويد كه ايرانيان، ظرف‌هايي از روغن مادها و گوگرد را پر كرده و آنها را آتش زده و به سوي دشمن پرتاب مي‌كنند. پروكوپيوس مي‌گويد كه اين ماده در روي آب شناور مانده و به محض تماس، كشتي‌هاي دشمن را به آتش مي‌كشيده است.
این اثرطبیعی در منطقه حفاظت شده بوستان جنگلی آبگرم شهرستان دهلران قرار گرفته ‌است . بوستان جنگلی با ویژگی‌هایی بی‌همتا ( چشمه قیر، چشمه‌های آب گرم، غار خفاش، ...) و همچنین زیست‌گاه منحصر به‌فرد گونه حمایت شده خفاش که در جهان بی‌مانند است.

چشمه قیرروان
برای رسیدن به این چشمه سیاه‌رنگ باید از شهر دهلران به سمت بوستان جنگلی آبگرم رفت. در منطقه دشتی، پایین دامنه سیاه کوه. پس از طی چند کیلومتر در داخل بوستان در سمت راست جاده تابلویی وجود دارد که مسیر چشمه قیر را نشان میدهد. پس از آن دیگر هیچ نشانی وجود ندارد و باید مسیر را با استفاده از حس جهت‌یابی یک گردشگر و یا شاید نادر مسافران احتمالی یافت. بخش مشکل مسیر پایین رفتن از دیواره یک رودخانه فصلی و بالا آمدن از سوی دیگر آن است. (هرگز در هنگام بارندگی این راه را امتحان نکنید.) در حدود 300 متری چشمه قیر، دیگر مسیری ماشین رو وجود ندارد و باید پیاده به سمت آن رفت و این فرصتی است برای دیدن درختچه‌های زیبایی که منطقه را پوشانیده‌اند.
با نزدیک شدن به چشمه بوی شدید قیر، چونان بازدم زهرآگین اژدها، به مشام می‌رسد. قطر چشمه نزدیک به 9 متر است و از زیر آن آب گرمی مملو از ذرات ریز و درشت قیر سیال جاری است. از آنجاییکه در فصل تابستان جانورانی که به هوای خوردن آب به چشمه نزدیک می‌شدند درون قیر گیر کرده و از بین می‌رفتند، پیرامون چشمه را با فنسی سبز رنگ و سقف‌دار پوشانده‌اند، که این خود بهترین نشانی یافتن چشمه است.
در طول نخستین جنگ جهانی، اشغالگران متجاوز انگلیسی برای استفاده از این چشمه تا نزدیکی آن خط آهن کشیده بودند که آثار آن هنوز پابرجاست.
بر پایه گفته‌های مردم محلی، این چشمه، خون (و یا اشک) اژدهایی بوده که در جنگ با پهلوانی اساتیری، (به گفته ایشان اسفندیار رویین‌تن) ، به هلاکت رسیده است.

استان ایلام
استان ایلاماستان ایلام یکی از استان‌های کشور ایران است که در باختر این کشور و در ناحیه‌ای کوهستانی و نیمه گرم قرار گرفته‌است. مرکز این استان شهر ایلام است . استان ایلام از غرب با کشور عراق، از جنوب با استان خوزستان، از شرق با استان لرستان و از شمال با استان کرمانشاه همسایه‌است.
این استان از استان‌های جنگلی ایران است و به خاطر زیبایی طبیعتش از آن با نام عروس زاگرس نیز یاد می‌شود. پیش از دوره رضاشاه به این ناحیه پشتکوه می‌گفتند.
پیشینه
نام منطقه استان ایلام در زمان باستان، اریوجان بوده‌است. در جای خود شهر ایلام کنونی در قدیم شهری به نام ردین بوده و بعدها یعنی در زمان فرمانروایی حاکمان محلی آن یعنی والیان، حسین‌آباد نام داشته که در سال ۱۳۰۸ خورشیدی در زمان رضاشاه پهلوی ایلام نام گرفته‌است.

تقسیمات کشوری
استان ایلام دارای هفت شهرستان به این شرح است: آبدانان، ایلام، ایوانغرب، دره شهر، دهلران، شیروان و چرداول و مهران.
ایلام تاسال ۱۳۴۲ بخشی از استان کرمانشاه بود اما بر اساس تقسیمات کشوری آن سال به استان تبدیل شد. طی این تقسیمات، بخش‌هایی از لرستان و خوزستان به ایلام ملحق شدند. این ملحقات شامل دره‌شهر از لرستان و موسیان از خوزستان می‌شد.

نقاط شهری استان ایلام عبارت‌اند از: آبدانان، آسمان‌آباد، ارکواز، ایلام، ایوان، بدره، پهله، توحید، چوار، دره‌شهر، دهلران، زرنه، سرابله، صالح آباد، لومار، مورموری، موسیان، مهران و میمه.
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

دهلران
دهلران نگين درخشان ايلا م
نظر به اهميت گردشگري در ايران و شناسايي مناطق بکر و ناشناخته، از آنجايي که ايران اسلامي داراي جاذبه هاي فراوان توريستي و گردشگري است امروزه صنعت جهانگردي جايگاه خاصي در اقتصاد کشورها داشته و از اهميت ويژه اي برخوردار است، به طوري که در بعضي از کشورها درآمد ارزي ناشي از صنعت گردشگري يکي از منابع عمده آنها محسوب مي شود.
مبادلات بين المللي گوياي آن است که حجم وسيع مبادلات اين صنعت در جهان بيش از 30درصد کل مبادلات بين المللي با جريان جهانگردي داخلي آغاز مي شود به عبارتي صنعت گردشگري در برنامه هاي توسعه اقتصادي عمده ترين زير بخش بازرگاني اعم از داخلي و خارجي است که به توسعه هر سه بخش اقتصاد يعني صنعت، کشاورزي و خدمات اثرات تعيين کننده اي به صورت مستقيم و غيرمستقيم دارد و به همين خاطر در رشد و توسعه متعادل و توزيع عادلانه درآمدها از جايگاه خاصي برخوردار است. از آنجائي که ايران نسبت به بسياري از کشورهاي جهاني در زمينه جاذبه هاي طبيعي، فرهنگي، تاريخي، باستاني، اسلامي و هنري مزايايي دارد اما هنوز نتوانسته ايم جايگاه والاي خود را چه در زمينه داخلي و چه در زمينه جهاني به دست آورده و توانايي هاي بالقوه خود را به فعل در آورد.
با نگاهي به تاريخ صنعت فوق در ايران و فراز و نشيب هايي که قبل و بعد از انقلاب اسلامي داشته، رشد و توسعه آن، بطور مداوم دچار تحولاتي شده است که در حال حاضر با ويژگي هاي مناسبي که گفته شد مورد توجه و نظر قرار گرفته است.علاوه بر آن صنعت جهانگردي نه تنها در بخش توسعه اقتصادي، چرخه اي توليدي کشورمان را به حرکت در مي آورد بلکه در بخش توسعه اجتماعي و فرهنگي نيز تعامل فرهنگي، تقويت و روابط بين المللي، احياي ارزش هاي اسلامي ايران را فراهم مي کند ودر اين راه فرصت ابتکار عمل را در جهت احيا و تعالي بعد معنوي و اخلاقي انسانها را در اختيار ما مي گذارد، منطقه استان زيبا ودل انگيزايلام يکي از مناطق بکر و ناشناخته علي الخصوص در پايگاه گردشگري منطقه شهرستان دهلران داراي ويژگي خاص است که دراين راستا مي توان به سايت گردشگري منطقه آبگرم اشاره نمود که از لحاظ اکو توريسم طبيعي و گردشگري و اهميت منطقه مي توان آنرا به علاقمندان فرهنگ گردشگري معرفي کرد.

موقعيت تاريخي وجغرافيايي استان ايلام
استان ايلام در محدوده جغرافيايي زاگرس در جنوب غربي کشوراسلامي ايران در فاصله بين استان هاي لرستان، کرمانشاه، خوزستان و در همسايگي کشور عراق به طول 420 کيلومترمرز مشترک قرار دارد.
جائي که اينک در کشور بزرگ ايران، استان ايلام ناميده مي شود به عنوان جزئي از سرزمين ايران سرنوشتي مشابه با ديگر قسمت هاي ايران به ويژه نواحي غربي داشته است.
حکومت باستاني ايلام که در جنوب اين منطقه حاکميت داشت در دوره هاي اوج قدرت خويش به ايلام کنوني نيز مسلط مي شد، سپس آشوريها به عنوان حکومتي سلطه گر حکومت ايلام را نابود کردند و بر صفحات غربي ايران چيره شدند. شاخه اي از آنها به نام مادها در نواحي غربي ايران ساکن شدند که در ابتدا خراج گزار آشور بودند.
ماد ها همواره مي کوشيدند که از تسلط آشوري ها رهائي يابند، بدين منظور به رهبري ديااکو حکومت ماد را بنيان نهادند.
اين تلاش در زمان فره ورتيش به ثمر نرسيد، زيرا فره ورتيش در نبرد با آشورها کشته شد. سرانجام هوخشتره توانست آشوري ها را شکست داده حکومت مستقل و مقتدر ماد را بوجود آورد.
اطلاق نام " ايلام " به اين منطقه درسال هاي اخير صورت گرفته است. واليان ابوقداره به مناسبت نام حسينقلي خان ابوقداره و حسين آباد مي گفتند، اما نام اصلي آن در روزگار گذشته ماسبذان - ماسپندان - يا ماسه بدان بوده است.
ايلاميان از نژاد آسيائي يا زاگرو ايلام که بعضي از دانشمندان نژادشناسي آنان را جزو دسته اقوامي از نژاد و زبان قفقازي يا خزري مي دانند و زبان ايشان ازدسته زبانهاي پيوندي بوده است.
آنچه در اينجا قابل ذکر است اينکه اين مناطق در سال هايي از اوج حکومت ايلاميان جزو حکومت ايلام بوده است و همزمان با آن ها اقوام محلي ديگري چون کاسي ها و گوتي ها نيز مي زيسته اند. پس از سقوط ايلامي ها و بيش از آن استان ايلام يکي از مراکز عمده زندگي مادها بود.
وجود اسم هائي مانند ماداکتو - ماهي دشت ( مايشت ) و کوه مانشت اشاراتي است که ما را به واقعيت تاريخي استان رهنمون مي کند.
در عهد ساسانيان ايلام جزو سرزمين " پهله: پهلو " يعني استان بزرگي که بعدا اعراب آنرا جبال ناميدند بود. پهله همان سرزميني است که پادشاهان اشکاني نخستين پادشاهي را از آنجا آغاز کرده اند. ماسبذان يا ماسه بدان يا ماسپتان، مهرجانقدن جزو آنهاست.
شهرهاي مشهور دوره ساسانيان عبارت بودند از سيمره مرکز مهر جانقدق که بعدها دره شهر يا در يا داراشهر ناميده شده است.
شيروان يا سيروان حاکم نشين ايالت ماسبذان. آثار خرابه هاي شهر سراب کلان شيروان که به قول يکي از محققين شيروان جائي بوده که در آنجا دانشگاه وجود داشته است.
دره شهر و شيروان محل ييلاقي بعضي از امراي عهد ساساني بود و هنوز آثار شهرهاي دژ و حتي تنگ بهرام چوبينه معروف است باقي است.
آخرين فرمانرواي عهد ساساني شايد هرمزان بوده است که بر سيمره مرکز دره شهر حکمراني مي نموده است. درکتاب جغرافياي پيشکوه و پشتکوه نوشته دکتر سکندر امان اللهي از آن نيز نام برده است.
سرزمين ايلام بعد از حمله سپاهيان اسلام، در تقسيمات و تشکيلات اسلامي هنوز هم جزو ايالت جبال يا کوهستان بود. سيمره و شيروان که هر يک از آنها ايالتي بودند جزو حيطه حکومتي و بصره محسوب مي شدند. در عصر مغول اراضي پشتکوه و ازطراف خرم آباد را لرکوچک مي خواندند.
غلامرضا خان والي که ظاهرا يکي از قدرتمند ترين واليان پشتکوه بوده است در مرکز ايلام به نام حسين آباد مرکز حکومتي خود را بنا گذاشت و سالها آنجا را تا دوره هاي بعدي حسين آباد والي مي ناميدند.
حکام لرستان در دوره هاي بعدي که همگي از جانب قاجار انتخاب مي شدند بيش از نصف سرزمين خود را از دست دادند و حکومت آنها فقط به پشتکوه محدود شد. آخرين والي پشتکوه در سال 1307 شمسي توسط رضاشاه سرکوب و به عراق پناهنده شد و پس از مدتي در همان جا درگذشت. از آن پس با تصويب فرهنگستان ايران حسين آباد به ايلام تغيير نام داد و با تشکيل سلسله پهلوي و گماردن حکام دولتي از قدرت و نفوذ واليان و حکام محلي درايلام کاسته شد.
استان ايلام داراي شهرستان هاي ايلام، دهلران، شيروان چرداول،ايوان،آبدانان ودره شهر است که نقطه اهميت توريستي آن مجموعه سايت گردشگري دهلران است. وسعت استان 19064 کيلو متر است.
اين استان داراي شهرستان هاي مورداشاره فوق بوده که در دو ضلع جنوبي و شمالي ازيال و دامنه کبير کوه واقع شده اند.

موقعيت جغرافياي استان ايلام
استان ايلام همانطورکه اشاره گرديد در جنوب غربي کشور اسلامي ايران و در همسايگي استان هاي کرمانشاه، خوزستان، لرستان و بخش مهمي ازمرز عراق واقع است. اين استان داراي جنگل هاي انبوه در منطقه کوهستاني ايلام، ايوان، شيروان چرداول و ملکشاهي و قسمت هايي از شهرستان هاي مهران، دهلران وآبدانان است. وجود دره هاي عميق و کوهستاني بودن منطقه باعث شده تا 14 رودخانه پرآب استان را درنورديده وعموما به خاک عراق يا بخشي به استان خوزستان سرازيرشود. رودخانه هاي سيمره، دوايرج، کنجانچم، ميمه، گدارخوش، کنگير از جمله آن موارد است. جنگل هاي استان ايلام شامل درختان بلوط، زالزالک، ارجن، کيکم وانواع واريته هاي ديگر درختي هستند. اين استان داراي دشت هاي وسيعي ازجمله دشت عباس دهلران، دشت مهران، دشت صالح آباد و دشت دره شهر است که به دليل موقعيت خاص اقليمي و جغرافيايي از لحاظ کشاورزي ودامپروري حائز اهميت است. ايجاد سدهاي بزرگ آبي و آب بندهاي فراوان درمنطقه اهميت اين استان را بالا برده و به همين ترتيب استان از لحاظ دامپروري و دامداري داراي بيشترين دام در منطقه مي باشد و هر ساله نيز استان پذيراي گله داران استان هاي کرمانشاه، همدان و لرستان در فصول ييلاق وقشلاق است. وجود غارهاي طبيعي فراوان درمنطقه از جمله غارکنارتاريکه سيوان کوه بدره، غارطلسم ايوان، غارهاي کبوترلان زرين آباد، غارخفاش دهلران وغارانفجاري کله جوب ايوان و تعدادي ديگري ازغارهاي طبيعي و تاريخي توجه به گردشگري رادرپي داشته است.

تاريخ و جغرافياي شهرستان دهلران
دهلران در محدوده جغرافيايي جنوب استان ايلام در حد فاصل شهرستان هاي آبدانان، مهران و انديمشک در استان خوزستان و مرز عراق واقع است دهلران از نظرآب و هوايي بخشي ازمنطقه گرم و خشک ايران به شمارمي رود. وجود رشته کوه زاگرس درشمال اين شهرستان نقش بسيا رمهمي درتنظيم 888 آب و هوايي آن به وجود مي آورد و باعث مي شود که در بعضي از فصل ها هواي آن معتدل شود. حدودا درجه حرارت آن به 48 تا50 درجه سانتيگراد وحداقل درجه حرارت درسردترين روزهاي سال بندرت به صفر درجه مي رسد، در تابستان به علت گرماي زياد و شن هاي روان که درمرز عراق واين منطقه وجود دارد گرد وغبار زيادي در بعضي روزها منطقه را مي پوشاند در مناطق کوهپايه هواي آن درتابستان نسبتا معتدل استکه عشاير در آنجا ساکن هستند. مقدار بارندگي کم است و هر سال نسبت به سال ديگر تغييرات دارد. فصل خشک از ارديبهشت تا اواخر مهر ماه است. بارندگي بيشتر در فصل زمستان و از آذر ماه تا ارديبهشت ماه بارندگي وجوددارد.
مهمترين آثار فرهنگي،تاريخي وتوريستي دهلران عبارتند از:

آ ثار تاريخي
- تپه تاريخي علي کش ومحمد جعفر در نزديکي موسيان
- تپه هاي موسيان
- آثار تاريخي چهار طاق سحيه
- تپه کلاته
- تپه هاي فرخ آباد
- آثارتاريخي ميمه آباد
- آثارتاريخي پهله زرين آباد
- آثارچهارتاقي واقع درنزديکي سيدابراهيم بردي
- آثارقبورباستاني روستاي بردي
- آثارتپه تاريخي وجذاب قلعه شياق ياشياخ
- آثارپل تاريخي هفتکده زرين آباد


آثار طبيعي
چشمه هاي قير روان
- تفرجگاه اناران
- تفرجگاه غارخفاش
- تفرجگاه چشمه قير
- تفرجگاه منطقه کاور
- تفرجگاه حورو کوربا اهميت اکولوژيکي و گياه شناسي
- تفرجگاه به منظور برداشت گلهاي فصلي نرگس در ايام بهار
- تفرجگاه بيشه دراز
- تفرجگاه هفت کده
- آبشارهاي آبکانها
- آبشار منطقه کاور
- غار آبي بيشه دراز
- غارهاي کبوتران -غارهاي شماره يک وشماره 2 کبوترلان


چشمه هاي آبگرم دهلران
چشمه هاي آبگرم با خواص درماني و گوگردي در فاصله 3 کيلومتري از شهر دهلران در دامنه کوه سياهکوه ونزديک به غارخفاش قراردارد. اين چشمه آبگرم با دماي حدود 50 درجه سانتيگراد داراي چشمه هاي بهداشتي آبگرم و استخرهاي لجن درماني بوده که از اهميت درماني خاصي برخورداراست.
آب اين چشمه ها در طول روز با توجه به انعکاس نورخورشيد به صورت هفت رنگ خودرانشان مي دهد. از خواص درماني اين چشمه براي رماتيسم، حساسيت، دمل، زخمها وهمچنين شکستگي استخوان و کوفتگي بسيارموثراست. اما کساني که دچار ناراحتي هاي قلبي هستند به علت گوگرد زياد در منطقه بايد ازچشمه استفاده نکنند هم اکنون شهرداري تاسيساتي در آنجا احداث نموده است که به خصوص در ايام بهار و زمستان مورد استفاده قرارمي گيرد اين چشمه هاي آبگرم به صورت رودخانه در پايين دشت سرد شده و به نام سرگرو يا سرگراب براي مصارف کشاورزي و گوسفندان استفاده مي شود و حتي اين تغيير رنگ روزانه آب گرم به صورت يک ضرب المثل محلي در آمده که مي گويند افرادي که داراي ماهيت نيستند مانند آب گرم دهلران هستي که روزانه به چند رنگ تغييرمي کند هنوز بررسي علمي و فراگيري درباره آن انجام نشده وهم اکنون حمامي ازسوي شهرداري دهلران احداث گرديده ولي با توجه به اين که با روش هاي علمي انجام نگرديده درحال فرسوده شدن به علت گوگرد زياد است.
بيشتراوقات به ويژه در هواي معتدل بوي گوگردي اين چشمه ها فضاي شهر را در برمي گيرد و جريان اين آب درجنوب غربي دهلران منطقه شوره زاري را به وجود آورده که پوشيده ازگياهان گزاست.
اين منطقه درسايت گردشگري شهرستان دهلران قراردارد، حتي گل ها و گياهان منطقه در سايت مربوطه ازشهرستان دهلران تااطراف چشمه هاي آبگرم از اهميت خاصي با توجه به وجود آبگرم برخوردار است. اين چشمه ها داراي آبي است که با خواص گوگردي از دل زمين مي جوشد ودر مسير رودخانه نيز آب معدني جريان دارد. سالانه خصوصا در ايام نوروز و زمستان هزاران نفر از اطراف و اکناف و شهرستان ها و استان هاي همجوار منطقه را مورد بازديد قرار مي دهند.
در چند سال گذشته هم با تجهيز آن و سروسامان گرفتن اين آبگرم در جذب گردش هر چند اندک اقداماتي مثبت انجام گرفته است. نياز است دولت به کمک سرمايه گذاران خصوصي ومشتاق و در جهت ايجاد تاسيسات و امکانات رفاهي و تفريحي جهت جذب توريسم خارجي وداخلي ونزديکي به کشورعراق ازآن استفاده متناسب شود.
غارخفاش
غارخفاش يکي ازپديده هاي نادر طبيعي کشور و حتي در بين کشورهاي منطقه استکه حدود 1 کيلومتر از چشمه هاي آبگرم فاصله دارد.
اين غار طبيعي که حدود 265 متر طول دارد و داراي استالاکيت ها و استالاکميت هاي فراواني است در اين غار ده ها گونه ازخفاش دمدار، خفاش بال پهن وجود دارد ونکته قابل توجه در اين غار دو چيز است که بسيارحائز اهميت است.
الف: فراواني خفاش دراين غار که تعداد آنها به ده ها هزارمي رسد. اين خفاش ها در هنگام غروب از اين غار به صورت دسته هاي بزرگ خارج شده و در اين هنگام فضاي جالبي رابه وجود مي آورند اين خفاش ها مسافتي 3 کيلومتري تا شهر را طي مي کنند و در سال هاي قبل که خانه ها اکثرا گلي و زياد نبوده در بعضي خانه هاي قديمي مي ماندند اما هم اکنون بعد از طي مساحت زيادبه غاربرمي گردند.
ب: وجود لايه هاي فضله حيواني ناشي ازفضولات خفاش ها که در طول دوران تاريخي که مجموعا روي هم انباشته شده است. البته اين نوع فضله به عنوان قوي ترين کود حيواني در زراعت کشاورزي و ساير موارد مورد توجه قرار گرفته است و مشهور است که در تپه هاي تاريخي علي کش و محمدجعفرکه توسط هيات باستان شناسي در سال هاي قبل از انقلاب مورد کاوش واقع شده است از اين فضله در بخش کشاورزي استفاده شده است و در تاريخ آمده است که دهلران درکنارتپه علي کش اولين مهد تمدن کشاورزي درغرب فلات ايران است. اين غار به عنوان يکي از غارهاي مهم ودست نخورده جهان به عنوان اولين غارخفاش و مورد توجه گردشگران و محققان ودانشمندان قرارداشته است.
اين غار در سه کيلومتري شمال شرقي شهر دهلران در دامنه کوهي مشرف به دره و چشمه هاي آب گرم دهلران واقع شده است. اين غار به علت زندگي ميليون ها خفاش درداخل آن، به غار خفاش معروف شده است. خفاش هاي آن از نوع دم دار و بزرگ هستند. اين غار دهليزهاي وسيعي دارد که عمق بعضي از قسمت هاي آن به 400 متر مي رسد.
غار خفاش دهلران يکي از غارهاي تاريخي عصر غارنشيني است که بعدها به زيستگاه خفاش تبديل شده است.
موضوع مورد توجه اين غار وجود توده عظيم و ضخيم فضله خفاش در کف غار است که طي هزاران سال پديد آمده است و کشاورزان از آن براي تقويت زمين هاي زراعي استفاده مي کنند. غار خفاش در فهرست آثار ملي ثبت شده و مورد حفاظت و مراقبت است.
چشمه قيرروان
اين چشمه در حد فاصل 3-2 کيلومتري در ضلع شرقي چشمه هاي آبگرم و در فاصله 4-2 کيلومتري شهر دهلران قراردارد. اين چشمه که دائما قيرتراوش مي نمايد مخصوصا در ايام تابستان و همزمان با گرمي هوا چشمه آن جريان مي يابد و همزمان با آن آب درآن محل جاري مي شود.
شايد با اين موارد زيادکاني در منطقه و به دليل وجود نفت و گاز و منبع گوگرد و.... اين چشمه از زمين مي جوشد و مي تواند به عنوان يکي از پديده هاي نادر در جهان از اين چشمه نام برد. البته در کنار آتشفشان تفتان در بلوچستان، چشمه گل فشان وجود دارد که گل در حالت حباب غل غل مي کند و لجن آن دائما در تحرک است. ولي اين منطقه کمترحائزاهميت است که قير طبيعي به طورفراوان در زمين مسطح جاريست و از دوران تاريخي اين نقطه حائز اهميت بوده است. هنوزآثار ريل آهن که توسط انگليس ساخته شده است درآن محدوده باقي مانده که نشان ازتوجه به منطقه بوده است.
در فصل تابستان به علت گرماي زيادکه نزديک به 49 درجه مي رسد قير سراسر منطقه را مي پوشاند وحتي باعث مي شود احشام و حيوانات وحشي و پرندگان به خاطرآب خوردن در قير گير افتاده و از بين مي روند در سال 1919 انگليسي ها که در اين منطقه مستقر بودند قير و نفت اين منطقه راجمع آوري کرده و از طريق ريل قطار که هنوز آثار وخرابه هاي آنها وجود دارد به عراق انتقال مي دادند.
غار قلاپيکه (قلعه پوکه)
اين غار در نزديکي مسير اصلي جاده مهران - دهلران در ارتفاعات انار دهلران واقع شده است. دهانه غار بسيار تنگ و طول دهليز اول بين 40 تا 50 متر و طول دهليز دوم پس از طي 190 متر به بن بست مي رسد. ارتفاع غار حدود 16 متر و مساحت آن با توجه به تالارهاي عظيم موجود، حدود دو هزار متراست. درون غارقلاپيکه چاه هايي است که جهت دسترسي به آن بايد از وسايل ايمني و طناب استفاده کرد. براي افراد مبتلا به بيماري قلبي خطرناک است.
غارهاي ملک و کبوترلان
اين غارها در ارتفاعات کبيرکوه به فاصله چهار کيلومتر از همديگر در مجاورت روستاي آکره بيد زرين آباد قرار دارند. طول غار ملک 300 متر و طول غار کبوترلان حدود 400 متر است. ارتفاع غارها بين 5 تا 30 متر و دهانه آنها چاه مانند است. در نتيجه حفاري هاي غيرمجاز، از غار ملک استخوان هاي استالاکتيت و استالاگميت هاي زيبايي دارند.
کوه دينارکوه
دينارکوه در 25 کيلومتري شمال دهلران واقع شده و ارتفاع آن 1955 متراست. اين کوه به صورت قوسي از شمال به جنوب کشيده شده و2 کيلومتر طول دارد ناحيه آبدانان را در دامنه شرقي خود جاي داده است.
رودخانه هاي ده بانه، آب سيول، آب خزينه و آب گل از اين کوه سرچشمه مي گيرند. اين کوه از جنوب شرقي به سياه کوه متصل مي شود و کوه دال دردامنه شمال غربي آن واقع شده است. قله هاي آن در زمستان برفگير و مکان قشلاق عشايرمختلفي است
قلعه تاريخي شياق ( شياخ )
قلعه يا شهر باستاني شياخ برفراز تپه اي بين دو رودخانه در تنگ معروف به وويله و در دامنه کوه هاي تخت پيران در شمال غربي و تخت نيله در شمال شرقي بخش زرين آباد شهرستان دهلران و در نزديکي روستاي بردي، واقع شده است.اين قلعه به دوره ساساني تعلق دارد و چون در نزديکي بين النهرين قرار داشته به عنوان انبار آذوقه نيز مورد استفاده قرار مي گرفته است. بقاياي اتاق هاي قلعه نيز که جهت اسکان فرماندهان و حکمرانان ناحيه استفاده مي شده است، هنوز مشهود است.
مردم سالاری


Elam INT880406
Copyright © Iran Nature . All rights reserved.